ASQ چیست و چرا باید تکمیل شود؟

ASQ (Ages & Stages Questionnaires) مجموعه پرسشنامه‌های استاندارد بین‌المللی برای غربالگری رشد و تکامل کودکان از بدو تولد تا حدود ۶ سالگی است. این ابزار به والدین و متخصصان کمک می‌کند روند رشد کودک را در حیطه‌های مختلف بسنجند، تأخیرهای احتمالی را زود تشخیص دهند و در صورت نیاز مداخلهٔ به‌موقع انجام دهند. نتیجهٔ ASQ مشخص می‌کند آیا وضعیت کودک طبیعی است، به پیگیری نزدیک نیاز دارد یا باید برای ارزیابی تخصصی ارجاع شود.

✨ پس از انجام مشاوره با پزشکان طبینو ، برای والدین یک نام کاربری و رمز عبور اختصاصی صادر و ارسال می‌شود. از طریق این دسترسی، خانواده‌ها می‌توانند وارد پنل والدین شده و فرم‌های آنلاین ASQ را تکمیل کنند، نتایج تحلیلی رشد و تکامل فرزندشان را مشاهده نمایند و پروندهٔ الکترونیک کودک را به‌صورت کامل پیگیری کنند. برای ورود به سامانه، از لینک زیر استفاده کنید: ورود به پنل والدین طبینو

ASQ-3؛ سنجش رشد حرکتی، ارتباطی و شناختی

ASQ-3 رایج‌ترین نسخهٔ ASQ برای سنجش مهارت‌های رشدی کودک است و پنج حیطهٔ اصلی را ارزیابی می‌کند: ارتباطی (Communication) شامل درک و بیان کلمات و جملات؛ حرکتی درشت (Gross Motor) مانند نشستن، ایستادن، راه‌رفتن و پریدن؛ حرکتی ظریف (Fine Motor) مثل گرفتن اجسام کوچک، نقاشی و هماهنگی چشم و دست؛ حل مسئله (Problem Solving) مانند بازی‌های فکری ساده و کشف-کردن راه‌حل‌ها؛ و فردی-اجتماعی (Personal–Social) شامل تعامل با اطرافیان، بازی گروهی و استقلال در کارهای ساده. والدین با پاسخ‌های «بله/گاهی/هنوز نه» به سؤالات سادهٔ این فرم، تصویر دقیقی از وضعیت رشدی کودک ارائه می‌کنند.

ASQ:SE-2؛ ارزیابی اجتماعی-عاطفی و رفتار

ASQ:SE-2 به‌طور تخصصی رشد اجتماعی-عاطفی کودک را می‌سنجد؛ یعنی نحوهٔ تنظیم هیجان‌ها و تعامل با دیگران. این فرم حوزه‌هایی مانند خودتنظیمی (Self-Regulation) و آرام‌سازی، همکاری/انطباق (Compliance) با قوانین ساده، ارتباط (Communication) غیرکلامی و کلامی در زمینه‌های اجتماعی، عملکرد سازشی (Adaptive Functioning) مثل خواب/غذا/لباس، خودمختاری (Autonomy) و استقلال در کارهای روزمره، هیجان/حالت (Affect) و ثبات خلق و نیز تعامل با افراد (Interaction with People) را پوشش می‌دهد. این اطلاعات به تشخیص زودهنگام چالش‌های رفتاری و هیجانی و برنامه‌ریزی مداخلات حمایتی کمک می‌کند.

نتیجهٔ فرم‌ها و تفسیر تخصصی

پاسخ‌ها در هر حیطه به امتیاز تبدیل و با آستانه‌های سنی مقایسه می‌شود. خروجی معمولاً یکی از سه حالت است: «طبیعی»، «نیازمند پیگیری/تکرار در بازهٔ کوتاه‌تر»، یا «نیازمند ارجاع تخصصی». تفسیر نهایی باید توسط پزشک کودکان یا کارشناس رشد انجام شود و همراه با نمودارهای رشد (قد، وزن، دور سر)، شرح‌حال و معاینهٔ بالینی دیده شود تا بهترین تصمیم درمانی/توانبخشی اتخاذ گردد.

نحوهٔ تکمیل فرم‌ها؛ ساده، دقیق و قابل انجام در منزل

فرم‌های ASQ برای والدین طراحی شده‌اند تا در محیط خانه و طی حدود ۱۰–۲۰ دقیقه تکمیل شوند. کافی است راهنمای هر سؤال را بخوانید، در صورت لزوم فعالیت کوچک را با کودک امتحان کنید و بر اساس عملکرد معمول او پاسخ دهید. انتخاب فرم باید دقیقاً بر اساس سن کرونولوژیک کودک باشد. پس از ارسال، نتایج توسط تیم تخصصی بررسی و برنامهٔ پیگیری یا مداخله (آموزش‌های خانگی، گفتاردرمانی، کاردرمانی یا ارجاع) در صورت نیاز ارائه می‌شود.

📞 برای دریافت مشاوره یا همکاری در پنل پزشکان طبینو با شماره 09172985381 تماس بگیرید.

✨ به‌زودی فرم‌های آنلاین ASQ-3 و ASQ:SE-2 در همین صفحه قرار می‌گیرند؛ والدین می‌توانند فرم‌ها را به‌صورت اینترنتی تکمیل و نتیجهٔ تفسیر شده را از تیم تخصصی طبینو دریافت کنند.

سؤالات متداول درباره فرم‌های ASQ

چه کسانی باید فرم‌های ASQ را تکمیل کنند؟

والدین یا مراقبین اصلی کودک بهترین افراد برای پرکردن فرم‌های ASQ هستند، زیرا رفتار و مهارت‌های کودک را در شرایط طبیعی روزمره مشاهده می‌کنند. در برخی موارد مربیان مهدکودک هم می‌توانند فرم را تکمیل کنند، ولی برای تفسیر نهایی حتماً باید پزشک یا کارشناس رشد نظر دهد.

فرم‌های ASQ از چه سنی استفاده می‌شوند؟

فرم‌های ASQ از بدو تولد تا حدود ۶۰ ماهگی (۵ سال) طراحی شده‌اند و هر فرم متناسب با یک بازهٔ سنی خاص است (مثلاً ۲ ماه، ۶ ماه، ۱۲ ماه، ۳۶ ماه و ...). انتخاب فرم باید دقیقاً مطابق سن تقویمی کودک باشد تا نتیجه معتبر باشد.

اگر امتیاز کودک در محدودهٔ خطر باشد چه باید کرد؟

اگر در یک یا چند حیطه امتیاز پایین به‌دست آید، به معنای تأخیر قطعی نیست. در این شرایط پزشک معمولاً توصیه می‌کند فرم دوباره پس از مدت کوتاهی تکرار شود یا کودک برای ارزیابی تخصصی‌تر به کاردرمانی، گفتاردرمانی یا روان‌شناس کودک ارجاع داده شود.

آیا تکمیل فرم‌های ASQ جایگزین معاینهٔ پزشک است؟

خیر. ASQ فقط یک ابزار غربالگری است. معاینهٔ بالینی توسط متخصص کودکان، بررسی سوابق خانوادگی و پایش نمودار رشد (قد، وزن، دور سر) همچنان ضروری است و نتایج فرم‌ها باید در کنار این اطلاعات بررسی شوند.

تکمیل فرم‌های ASQ چه مزایایی دارد؟

  • تشخیص زودهنگام تأخیرهای رشدی و مداخلهٔ سریع
  • اطمینان والدین از سلامت مسیر رشد کودک
  • افزایش همکاری خانواده با پزشک در روند مراقبت
  • هزینهٔ کمتر نسبت به تست‌های تخصصی تکمیلی

آیا فرم ASQ به صورت آنلاین هم قابل تکمیل است؟

بله، به‌زودی در همین سایت فرم‌های آنلاین ASQ-3 و ASQ:SE-2 فعال می‌شود و والدین می‌توانند به‌صورت اینترنتی پاسخ‌ها را ثبت کنند. نتایج توسط تیم تخصصی طبینو بررسی و گزارش نهایی برای خانواده ارسال خواهد شد.

آیا تکمیل ASQ هزینه دارد؟

در بیشتر مراکز، فرم‌ها رایگان ارائه می‌شوند ولی تفسیر و مشاوره تخصصی معمولاً شامل هزینه است. در طبینو این امکان وجود دارد که پس از پرکردن فرم، نتیجه توسط پزشک اطفال بررسی و راهکارهای لازم به‌صورت مشاورهٔ آنلاین یا حضوری ارائه شود.

آیا ASQ به تنهایی کفایت می کند.؟

علاوه بر فرم‌های ASQ، بررسی نمودار رشد کودک شامل قد، وزن و دور سر نیز اهمیت زیادی دارد. این نمودارها نشان می‌دهند آیا کودک در مسیر طبیعی رشد قرار دارد یا خیر و به پزشک و والدین کمک می‌کنند هرگونه اختلال رشد مثل کم‌وزنی، اضافه‌وزن یا کندی رشد را به‌موقع تشخیص دهند. برای مشاهده و تحلیل دقیق نمودارهای استاندارد جهانی و ثبت اطلاعات کودک خود، به صفحه نمودار رشد کودکان در طبینو مراجعه کنید.

🎯 پنل ASQ ویژه پزشکان — ثبت و اجرای فرم‌های ASQ-3 و ASQ:SE-2، رهگیری هوشمند وضعیت تکامل، نگهداری پرونده الکترونیک، تاریخچه و گزارش‌های قابل ردیابی برای تمام بیماران در یک داشبورد یکپارچه.

امکانات: تخصیص بیمار به پزشک، اجرای آنلاین ASQ، امتیازدهی خودکار، <، فایل/ضمیمه، صدور PDF گزارش، نوت‌های بالینی، یادآورها و خروجی آماری برای پژوهش و مدیریت کلینیک.

✨ پس از انجام مشاوره با پزشکان طبینو، برای والدین یک نام کاربری و رمز عبور اختصاصی صادر و ارسال می‌شود. از طریق این دسترسی، خانواده‌ها می‌توانند وارد پنل والدین شده و فرم‌های آنلاین ASQ را تکمیل کنند، نتایج تحلیلی رشد و تکامل فرزندشان را مشاهده نمایند و پروندهٔ الکترونیک کودک را به‌صورت کامل پیگیری کنند. برای ورود به سامانه، از لینک زیر استفاده کنید: ورود به پنل والدین طبینو

👩‍⚕️ تیم پزشکی و تخصصی بررسی رشد و تکامل کلینیک طبینو

کلینیک طبینو در شیراز با حضور پزشکان و متخصصان مجرب آماده ارائه خدمات به کودکان است. تیم طبینو شامل پزشکان متخصص کودکان، داخلی و کارشناسان تغذیه است که با دانش روز و تجربه بالینی خدمت‌رسانی می‌کنند.

دکتر سعید محمدی - متخصص کودکان و نوزادان

دکتر سعید محمدی

متخصص کودکان و نوزادان | کد نظام: 129010

متخصص رشد و تکامل کودکان با تجربه در پیگیری روند سلامتی نوزادان و کودکان؛ همراه خانواده‌ها در مسیر رشد سالم.

دریافت مشاوره
زینب ایزدی - کارشناس تغذیه کودکان (BLW)

زینب ایزدی

کارشناس علوم تغذیه | نظام پزشکی: ت-6370

متخصص تغذیه کودکان با رویکرد BLW (تغذیه خودمراقبتی نوزادان) و طراحی رژیم‌های سالم و ایمن برای رشد طبیعی.

دریافت مشاوره